راویان غدیر:علی (علیه السلام)،گواه غدیر

نویسنده: محدثی، جواد

ابوبکر بن ابی قحافه تیمی (وفات : سال ١٣ هجری) ابن عقده باسناد خود در " حدیث الولایه " و ابوبکر جعابی در " نخب " و منصور رازی در کتاب خود (که در موضوع غدیر نوشته است) حدیث غدیر را از او روایت نموده اند و شمس الدین جزری در " اسنی المطالب " ص ٣ او را در شمار راویان حدیث غدیر از صحابه ذکر نموده است.

ابو ذویب خویلد (یا خالد) پسر خالد بن محرث الهذلی (نامبرده از شعرای زمان جاهلیت و عصر اسلام است و در خلافت عثمان درگذشته) ابن عقده در " حدیث الولایه " و خطیب خوارزمی در فصل چهارم از مقتل امام سبط علیه السلام حدیث غدیر را از او روایت کرده اند.

ابو رافع قبطی آزاد شده رسول خدا صلی الله علیه و آله - حدیث او را ابن عقده در " حدیث الولایه " و ابوبکر جعابی در " نخب " روایت نموده اند و خوارزمی در مقتل خود او را در شمار راویان حدیث غدیر از زمره صحابه ذکر نموده است.

ابو الهیثم بن التیهان (در سال ٣٧ در صفین شهادت یافته) حدیث او در کتاب " حدیث الولایه " تالیف ابن عقده و در " نخب المناقب " جعابی موجود است و در مقتل خوارزمی در شمار راویان حدیث غدیر از صحابه ذکر شده است و در " جواهر العقدین " سمهودی از فطر و ابی الجارود از ابی الطفیل شهادت او را از خود نامبرده در روز مناشده بحدیث غدیر خم ذکر نموده اند و در تاریخ آل محمد صلی الله علیه و آله ص ۶٧ نامبرده در شمار راویان حدیث غدیر ذکر شده است.

ابو عمره بن عمرو بن محصن انصاری - ابن اثیر در جلد ٣ " اسد الغابه " ص ٣۰٧ حدیث مناشده امیرالمومنین علی علیه السلام را در کوفه و شهادت ابو عمره نامبرده را بحدیث غدیر ذکر نموده و ابن عقده در کتاب خود " حدیث الولایه " حدیث مزبور را از او روایت نموده است.

ابو قدامه انصاری یکی از کسانی است که روز رحبه طرف مناشده و سوگند امیر المومنین علی علیه السلام بوده،

نامبرده از اهل بدر است و در جنگ صفین با امیرالمومنین علی علیه السلام بوده و کشته شده است این شخص در روایت اصبغ بن نباته که در جلد ٣ " اسعد الغابه " ص ٣۰٧ و جلد ۵ " حدیث الولایه " ص ٢۰۵ ثبت شده از جمله کسانی است که در روز رحبه برای علی علیه السلام بحدیث غدیر شهادت داده است و قاضی بهلول بهجت در تاریخ آل محمد صلی الله علیه و آله ص ۶٧ او را در شمار روایان حدیث غدیر ذکر نموده است.

ابو زینب بن عوف الانصاری - لفظ روایت او در جلد ٣ " اسد الغابه " ص ٣۰٧ و در جلد ۵ ص ٢۰۵ و در جلد ٣ " الاصابه " ص ۴۰٨ از اصبغ بن نباته و در جلد ۴ ص ٨۰ از " حدیث الولایه " ابن عقده - از طریق علی بن حسین عبدی از سعد اسکاف از اصبغ نقل شده و حدیث مناشده (سوگند دادن) - امیرالمومنین علیه السلام را بحدیث غدیر خم در روز رحبه نیز ذکر فرموده که از جمله کسانیکه ضمن مناشده گواهی بان داده اند ابو زینب را نامبرده است و قریبا لفظ حدیث را ملاحظه خواهید فرمود انشاء الله تعالی.

ابوعلی انصاری (گفته شده که نامبرده در سال ٣٧ در صفین کشته شده)

ابو هریره دوسی (که در سن هفتاد و هشت سالگی در یکی از سالهای ۵٩-۵٨-۵٧ درگذشته)

روایت او بطور مسند در جلد ٨ تاریخ خطیب بغدادی صفحه ٢٩۰ بدو طریق از مطر وراق از شهر بن جوشب از ابوهریره بلفظ او که بعدا ذکر میشود موجود است و در " تهذیب الکمال فی اسماء الرجال " تالیف ابی الحجاج مزی و در جلد ٧ از " تهذیب التهذیب " ص ٣٢٧، و در مناقب خوارزمی ص ١٣۰ ذکر شده و خوارزمی در کتاب مقتل امام سبط شهید (حسین بن علی علیه السلام) او را از جمله راویان حدیث غدیر از صحابه بشمار آورده است.

نام ۶ تن از مفسّرین بزرگی که به ذکر واقعه «غدیر» پرداخته اند بدین قرار است

همین طور است حال و شأن علماء تفسیر زیرا : آیاتی از قرآن کریم که در مورد این قضیه نازل شده از جمله آیه سوم از سوره مائده در برابر دیدگان مفسّر نمایان می شود و بر مفسّر لازم و واجب است که آنچه از مصدر وحی درباره نزول آن آیات و تفسیر آن رسیده بیان کند و روا نمی داند که کار او نارسا و کوشش او ناقص باشد .

ردیف  نام مورّخ     تاریخ فوت او    نام کتاب او

١-    ابن قُتَیْبَه         ٢٧۶ ه.ق      «المعارف» و «والامامه و السیاسه»