آنگاه ولايت را بر زمينها عرضه كرد قبل از همه مكه آن را پذيرفت كه خداوند آن را با كعبه زينت داد. سپس مدينه آن را پذيرفت كه با برگزيده خدا محمد صلّى اللّه عليه و آله آراسته شد. آنگاه كوفه آن را پذيرفت كه با امير المؤمنين عليه السلام مزين شد.
إقبال الأعمال (ط - القديمة)، ج1، ص: 465
كوه ها:
قال ابوالحسن الرضا عليه السلام
وَ عَرَضَهَا عَلَى الْجِبَالِ فَأَوَّلُ جَبَلٍ أَقَرَّ بِذَلِكَ ثَلَاثَةُ أَجْبُلٍ [أَجْبَالٍ] الْعَقِيقُ وَ جَبَلُ الْفَيْرُوزَجِ وَ جَبَلُ الْيَاقُوتِ فَصَارَتْ هَذِهِ الْجِبَالُ جِبَالَهُنَّ وَ أَفْضَلَ الْجَوَاهِرِ ثُمَّ سَبَقَتْ إِلَيْهَا جِبَالٌ أُخَرُ فَصَارَتْ مَعَادِنَ الذَّهَبِ وَ الْفِضَّةِ وَ مَا لَمْ يُقِرَّ بِذَلِكَ وَ لَمْ يَقْبَلْ صَارَتْ لَا تُنْبِتُ شَيْئاً
ولايت را بر كوهها عرضه داشت، اولين كوههايى كه آن را پذيرفتند سه كوه بودند كه بعد از اين پذيرش تبديل به كوه عقيق، فيروزه و ياقوت گرديده و تبديل به بهترين جواهرات شدند. پس از آن كوههاى ديگر آن را پذيرفتند كه تبديل به معدن طلا و نقره شدند. و كوههايى كه به آن اقرار نكردند به حال خود باقى ماندند.
إقبال الأعمال (ط - القديمة)، ج1، ص: 465
آبها:
قال ابوالحسن الرضا عليه السلام
وَ عَرَضَتْ فِي ذَلِكَ الْيَوْمِ عَلَى الْمِيَاهِ فَمَا قَبِلَ مِنْهَا صَارَ عَذْباً وَ مَا أَنْكَرَ صَارَ مِلْحاً أُجَاجاً
همچنين ولايت در اين روز بر آبها عرضه شد، آبهايى كه آن را قبول كردند، تبديل به آب گوارايى شده و قسمتى از آنها كه نپذيرفتند شور و تلخ شدند.
إقبال الأعمال (ط - القديمة)، ج1، ص: 465
نباتات:
قال ابوالحسن الرضا عليه السلام
وَ عَرَضَهَا فِي ذَلِكَ الْيَوْمِ عَلَى النَّبَاتِ فَمَا قَبِلَهُ صَارَ حُلْواً طَيِّباً وَ مَا لَمْ يَقْبَلْ صَارَ مُرّاً
همچنين ولايت بر گياهان عرضه شد، گياهانى كه آن را پذيرفتند تبديل به گياهانى شيرين و مطبوع شدند و اقسامى كه نپذيرفتند، تلخ گرديدند.(1)
سُلَيْمَانُ بْنُ جَعْفَرٍ عَنِ الرِّضَا عليه السلام قَالَ أَخْبَرَنِي أَبِي عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ أَنَّ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ عليه السلام أَخَذَ بِطِّيخَةً لِيَأْكُلَهَا فَوَجَدَهَا مُرَّةً فَرَمَى بِهَا فَقَالَ بُعْداً وَ سُحْقاً فَقِيلَ لَهُ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ وَ مَا هَذِهِ الْبِطِّيخَةُ فَقَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلي الله عليه و آله إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى أَخَذَ عَقْدَ مَوَدَّتِنَا عَلَى كُلِّ حَيَوَانٍ وَ نَبْتٍ فَمَا قَبِلَ الْمِيثَاقَ كَانَ عَذْباً طَيِّباً وَ مَا لَمْ يَقْبَلِ الْمِيثَاقَ كَانَ مِلْحاً زُعَاقا.
پيام:
سليمان بن جعفر، از حضرت رضا عليه السّلام نقل كرده كه آن جناب فرمودند:پدرم از پدرش از جدّش نقل كردند كه امير المؤمنين على عليه السّلام خربزهاى را گرفتند تا تناول فرمايند و وقتى آن را شكسته تا بخورند تلخ بود، حضرت آن را به زمين انداخته و فرمودند: بعدا و سحقا (از چشم دور شوى و نابود گردى) محضر مباركش عرض شد: يا امير المؤمنين اين خربزه چه نقصى دارد؟حضرت فرمودند: رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم فرمودند: خداوند تبارك و تعالى مودّت و دوستى ما را به هر حيوان و نباتى عرضه كرد آنچه از آنها پذيرفتند شيرين و پاكيزه گشته و آنچه نپذيرفتند شور و تلخ گرديدند.(2)
1-إقبال الأعمال (ط - القديمة)، ج1، ص: 465
2-علل الشرائع، ج2، ص: 464
پرندگان:
قال ابوالحسن الرضا عليه السلام
ثُمَّ عَرَضَهَا فِي ذَلِكَ الْيَوْمِ عَلَى الطَّيْرِ فَمَا قَبِلَهَا صَارَ فَصِيحاً مُصَوِّتاً وَ مَا أَنْكَرَهَا صَارَ أَخْرَسَ مِثْلَ اللَّكَنِ
سپس ولايت را در اين روز بر پرندگان عرضه كرد دستهاى كه پذيرفتند، تبديل به پرندگان آواز خوان و خوش صدا شده و گروهى كه نپذيرفتند كند زبان و لال گرديدند.
إقبال الأعمال (ط - القديمة)، ج1، ص: 465
اهل آسمانها:
قال ابوالحسن الرضا عليه السلام
وَ فِي يَوْمِ الْغَدِيرِ عَرَضَ اللَّهُ الْوَلَايَةَ عَلَى أَهْلِ السَّمَاوَاتِ السَّبْعِ فَتَسْبِقُ إِلَيْهَا أَهْلُ السَّمَاءِ السَّابِعَةِ فَزَيَّنَ بِهَا الْعَرْشَ ثُمَّ سَبَقَ إِلَيْهَا أَهْلُ السَّمَاءِ الرَّابِعَةِ فَزَيَّنَهَا بِالْبَيْتِ الْمَعْمُورِ ثُمَّ سَبَقَ إِلَيْهَا أَهْلُ السَّمَاءِ الدُّنْيَا فَزَيَّنَهَا بِالْكَوَاكِبِ
روز غدير بود كه خداوند ولايت را بر اهل آسمانهاى هفتگانه عرضه نمود و اهل آسمان هفتم پيش از ديگران آن را پذيرفتند. خداوند نيز آن آسمان را با عرش آراست. پس از آن اهل آسمان چهارم آن را پذيرفتند و بهمين جهت آن آسمان با بيت المعمور مزين شد. پس از آن اهل آسمان دنيا آن را پذيرفتند و اين آسمان با ستارگان آراسته شد.