فرهنگنامه غدير در سال ۱۳۹۰ش - ۱۴۳۳ق توسط مؤلف كتاب حاضر (محمد رضا شريفى) طراحى و تأليف و تدوين آن با همه هزينه هاى جانبى توسط شخص ايشان آغاز شد. طراحى اين فرهنگنامه بر اساس رساندن پيام غدير در قالب موضوعات جداگانه اعتقادى، حديثى، رجالى، تاريخى، جغرافيايى و موضوعات ديگر از فرهنگ غدير به دست مخاطبان است. مراحل آماده سازى اين فرهنگنامه در ۳ مرحله طى شده و اكنون آماده استفاده محققين است:
الف . كارشناسى طرح فرهنگنامه
مطالعات مفصل و مشورت با كارشناسان، اولين گام براى تدوين فرهنگنامه غدير بود. در اين راستا نيازهاى مخاطبين غدير و شرايط فكرى متفاوت در انواع مخاطبين آن كارشناسى شد؛ و با توجه به اينكه مخاطبين غدير به صور مختلفى به اين پايه معارفى ورود پيدا مى كنند، فرهنگنامه موضوعىِ آن تدوين گرديد.
اساس اين فكر آن بود كه عده اى از مخاطبين سراغ تاريخ غدير و تاريخچه هزار و چهارصد ساله آن مى آيند؛ و با مطالعه داستان هاى اتفاق افتاده در واقعه غدير نتايج فكرى لازم را از آن استنتاج مى نمايند. گروهى به ابحاث سندى و متنى غدير براى مقابله با مخالفان نياز دارند. گروهى ديگرى احساس نياز به ابعاد اعتقادى و نتايج فكرى غدير مى نمايند. اشخاصى هم هستند كه مايل به گشت و گذار در حاشيه غدير مانند عيد و جشن آن، نظم و نثر متعلق به آن، كتابشناسى، دعاها و زيارات مربوط به آن و نظير اين مسائل هستند.
ب . ايده اصلى فرهنگنامه
ايده كلى در طرح فرهنگنامه غدير بر اساس ورود و دستيابى به يك مطلب از دريچه هاى مختلف موضوعات كلى است، كه ابعاد و فوايد اين طرح را از ۶ نگاه مى توان ارزيابى كرد:
۱. وقتى كاربر مطلبى را اجمالاً مى داند و موضوع كلى آن را تشخيص مى دهد، ولى جايگاه دقيق آن را در غدير نمى داند، با استخراج چند واژه در آن كلى، با جستجوى الفبايى آن در فرهنگنامه به آن دسترسى پيدا مى كند. اگر به نتيجه نرسيد با واژه هاى ديگرى آن را جستجو مى كند.
۲. در جستجوى يك واژه اگر يكى از مشتقات مورد نظر آن به نتيجه نرسيد، از طريق مشتقات ديگر آن جستجو را ادامه مى دهد.
۳. وقتى كاربر از طريق يك واژه به هدف خود دست پيدا كند، از مطالب آن واژه هاى جديدى را استخراج مى نمايد و با جستجوى جديد به مطالب جديدترى دست پيدا مى كند.
۴. وقتى كاربر از طريق واژه اى به مطالبى مى رسد با مطالعه آن مى تواند سؤالاتى مطرح كند، و بر اساس آنها واژه هايى را آماده كند و طبق آنها جستجو را ادامه دهد.
۵. با كمك اين فرهنگنامه، ورود به غدير با واژه هاى احتمالى ممكن مى شود. يعنى اگر كسى هيچ سابقه اى با واقعه غدير ندارد تا واژه نزديكى را براى جستجو درباره آن پيدا كند و يا با فن واژه يابى آشنايى ندارد، مى تواند واژه اى را بدون ارتباط در نظر بگيرد و سپس در فرهنگنامه آن را جستجو كند، تا شايد مطلبى راجع به غدير در آن پيدا كند.
۶. كارهاى آمارى دقيق درباره غدير و حتى غير غدير يكى از نتايج اين فرهنگنامه است. همه موضوعات مرتبط با غدير در اين فرهنگنامه در اختيار كاربر گذاشته شده است. بر اساس آنها مى توان دسته بندى هاى جديدى آماده كرد و آمارهاى جديدى به دست آورد، و دريچه هاى جديدى به سوى معارف غدير باز كرد.
ج . روش تدوين فرهنگنامه
تدوين و تأليف فرهنگنامه غدير بر اساس ۴ اصل زير صورت گرفته است:
۱. همه مطالب تحت ۴ عنوان اصلى كه چهار قسمت فرهنگنامه را تشكيل مى دهد تقسيم شده است:
قسمت اول : تاريخ غدير كه شامل وقايع قبل از مراسم غدير به عنوان مقدمه آن، و وقايع سه روزه سرزمين غدير، و وقايع بعد از آن در طول چهارده قرن، به ضميمه جغرافياى غدير است.
قسمت دوم : حديث غدير شامل مباحث سندى و رجالى و نيز مسائل مربوط به متن نسخه ها و منابع مربوط به غدير مى شود.
قسمت سوم : اعتقادات غدير كه شامل نتايج اعتقادى برگرفته از غدير در ابعاد مختلف معارفى است.
قسمت چهارم : مسائل فرهنگى غدير كه شامل كتابشناسى، ادبيات، دعا و زيارات، عيد و جشن غدير و شيوه هاى تبليغ آن است.
۲. مطالب هر يك از اين عناوين چهارگانه به طور مستقل و به صورت الفبايى بر اساس موضوعات چينش شده، كه با اتمام هر يك در عنوان بعدى بار ديگر از حرف «الف»شروع شده و تا پايان حروف ادامه يافته است. بنابراين كاربر قبل از جستجو بايد دقت كند كه موضوع در واژه مورد نظر او از كداميك از عناوين چهارگانه اصلى است، تا در همان محدوده جستجو نمايد. در نتيجه يك واژه ممكن است در هر چهار عنوان در جاى خود به ترتيب حروف الفبا تكرار شده باشد.
۳. در هر واژه مطالب زير مجموعه آن هم به ترتيب الفبا چينش شده اند. در مواردى كه عنوان فرعى نيز زير مجموعه داشته، عناوين جزئى تر براى تفكيك مطالب به كار رفته، كه هر يك با قلم خاص و علامت دایره تفكيك شده است.
۴. مى توان ادعا كرد هر مطلبى درباره غدير يافت شود تحت يكى از اين موضوعات چهارگانه قرار مى گيرد و خارح از اينها نيست. البته فروع هر يك از اين موضوعات و شاخه هاى فرعى تر آنها مى تواند تقسيمات مختلفى داشته باشد، كه با الفبايى نمودن و ورود واژه اى به مطالب اين مشكل حل شده و نيازى به آن تقسيمات احساس نمى شود.